Dr. Heimlich ve manevrası
Ümit Yenişehirli
Antik Yunan’ın ünlü tragedya yazarlarından biri, Hun İmparatoru’nun tarihi bir figürü, Roma İmparatoru ve modern zamanların efsanevi gitaristi, ünlü bir rock grubunun davulcusu, bir Amerikan başkanının kardeşi ve birçok diğer ünlü kişi, yemek parçalarının boğazlarına kaçması sonucu hayatlarını kaybetmiştir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde her yıl gıda boğulması sebebiyle yaklaşık 3 bin kişinin yaşamını yitirdiği verileri mevcuttur. İngiltere’de ise bu rakamın 500 civarında olduğu kaydedilmektedir.
Japonya’da gerçekleştirilen bir araştırmaya göre ise 2006-2016 yılları arasında 52 bin 366 kişi gıda boğulmasından dolayı hayatını kaybetmiştir.
Dünya genelindeki çocuk boğulmalarında, gıdanın yanı sıra bazen uygunsuz oyuncak parçaları ve bozuk paraların da etkili olduğu bilinmektedir.
ŞU MEŞHUR HEIMLICH MANEVRASI
Gıda boğulması kaynaklı ölümler, dünya genelinde sıklıkla gündeme gelmektedir.
Uzmanlar; obezite, hızlı yemek yeme alışkanlıkları, cazip şekerlemeler ve atıştırmalıkların oluşturduğu riskler ile birlikte gırtlak yoluna uyum sağlayan meyve ve sebzelerin nefes borusunun tıkanmasına neden olduğunu vurgulamaktadır.
Bu tür durumlarda hayat kurtarmanın en temel yöntemi “Heimlich Manevrası” olarak öne çıkmaktadır. Türkiye’de de bu manevrayla boğulma tehlikesindekilerin kurtulduğu olaylar sıkça rastlanmaktadır.
Türkiye, sevindirici bir şekilde, Heimlich Manevrası’nı iyi bilen bir toplum olma yolunda hızla ilerlemektedir. Medyada yer alan vakalarda, can kaybının neredeyse yaşanmaması, yöntemin ne kadar etkili bir şekilde uygulandığını göstermektedir.
BİR DERGİDE GIDA BOĞULMALARI MAKALESİNİ OKUYUNCA…
Peki, bu “manevra”yı bulan kişi kimdir? Amerikan Bronko-Özofagoloji Derneği’nin Heimlich Manevrası’yla ilgili derlemesinde yer alan bilgilere göre, Heimlich 1920’de doğmuş ve 2016’da hayata veda eden bir tıp doktoru ve göğüs cerrahıdır.
Dr. Henry Heimlich, 1972 yılında bir makaleyi okurken bu yöntemi düşünmeye başlamıştı. O güne dek, boğazına bir şey kaçanlara sadece sırtına vurmakla müdahale ediliyordu. Eğer vaka daha ciddi hale gelirse, cerrahi müdahale uygulanmaktaydı.
Heimlich, bu tür müdahale yöntemlerinin pek etkili olmadığını belirterek, kendi yöntemini nasıl geliştirdiğini şöyle aktarmıştır: “1972’de bir gün, Sunday New York Times Magazine’de kazara ölümlerle ilgili bir makale okuyordum. Dikkatimi çeken şey, boğularak ölmenin, listede altıncı sırada yer almasıydı. Yılda bu ülkede yaklaşık üç bin kişi boğularak hayatını kaybediyordu.”
Sonrasında konuyla ilgili tıp dergilerini araştırmaya başladım. 1933’ten bu yana, Amerikan Kızıl Haçı’nın insanların sırtına vurarak boğulan kişileri kurtarmayı öğrettiğini öğrenince, bu önerinin bilimsel bir temeli olmadığını fark ettim. Zira, bu tür müdahale yöntemleri hava yolunun daha da sıkışmasına neden olmaktadır.”
DOKTORSUZ, EK
