Uykusuzluk, bireylerin uykuya dalmakta veya uykularını sürdürmekte zorluk yaşamaları durumudur.
Bu durumun pek çok nedeninin bulunması mümkündür.
Ancak, Journal of Occupational Health Psychology dergisinde yer alan bir çalışma, on yıl boyunca 1.000’den fazla çalışanı inceleyerek, vardiyalı çalışanların, özellikle akşam vardiyasında çalışan bireylerin, uyku bozuklukları ve bu bozukluklarla ilişkili sağlık sorunlarına daha yatkın olduklarını ortaya koymuştur.
Uyku sorunları bununla sınırlı kalmamaktadır.
İşte uykusuzluğun başlıca nedenleri:
1. PSİKOLOJİK NEDENLER
Stres:
İş, eğitim, ailevi meseleler ya da maddi sıkıntılar nedeniyle yaşanan yoğun stres.
Anksiyete:
Sürekli kaygı ve endişe durumları.
Depresyon:
Uyku düzeninde değişikliklere nedeni olabilir; hem uykusuzluk hem de aşırı uyuma olarak kendini gösterebilir.
2. FİZİKSEL NEDENLER
Hastalıklar:
Kronik ağrı, astım, artrit, mide reflüsü, uyku apnesi gibi sağlık sorunları.
Hormonel değişiklikler:
Özellikle kadınlar için hamilelik, menopoz veya regl dönemlerinde oluşan değişiklikler.
Sinir sistemi bozuklukları:
Parkinson, Alzheimer veya diğer nörolojik rahatsızlıklar.
3. YAŞAM TARZI
Uygunsuz uyku ortamı:
Gürültü, ışık, sıcaklık gibi uyku atmosferini olumsuz etkileyen unsurlar.
Düzensiz uyku alışkanlıkları:
Gece geç saatlerde yatma ya da düzensiz uyku saatleri.
Elektronik cihaz kullanımı:
Yatmadan önce ekranlara maruz kalma, mavi ışığın uykuyu geciktirme etkisi.
4. DİĞER NEDENLER
Jet lag:
Farklı zaman dilimlerine seyahat edilmesi durumu.
Vardiyalı çalışma:
Değişen çalışma saatlerinin, uyku düzenini bozabilmesi durumu.
Yaşam olayları:
Kısa süreli üzüntü, mutluluk veya heyecan durumları.
Çözüm yolları:
Uyku hijyenine önem vermek:
Düzenli bir uyku rutini oluşturmak gereklidir.
Stres yönetimi:
Nefes egzersizleri yapmak ve düzenli yürüyüşlere çıkmak faydalı olacaktır.
Profesyonel destek almak:
Eğer sorun kronikleşirse, bir doktora veya terapiste danışmak önerilir.