RİZE – BHA
Pehlivanoğlu Rize’de konuştu: En büyük savunma gücümüz nitelikli gençliktir
İçeriği Görüntüle
Rize Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Yılmaz, 2025’in ilk döneminde 450 bin ton, ikinci döneminde 492 bin ton yaş çay işlendiğini ve üçüncü dönem için 370–380 bin ton civarında bir beklenti olduğunu aktardı. 2024 yılında 1,45 milyar kilo olan toplam çay üretiminin, 2025 yılında yaklaşık %20 düşüşle 1,31–1,32 milyar kilo seviyesine gerilediğini ifade etti.
İklim değişikliği çay verimini vurdu
İkinci dönemde sıcaklıkların mevsim normallerinin altında seyrettiğini ve bunun verimi olumsuz etkilediğini belirten Yılmaz, şu şekilde konuştu:
“Çay bitkisi sıcaklık ve nem dengesine oldukça hassas bir bitkidir. Düşük sıcaklıklar bu yıl filizlenmeyi yavaşlattı; birçok bahçede yaprak gelişimi yeterli olmadı. Rekoltedeki kayıpların en önemli nedeni iklim değişikliğidir.”
Yanlış makineli hasat kaliteyi düşürdü
İşçilik maliyetlerinin artmasıyla makineli hasadın yaygınlaşması üzerine Yılmaz, yanlış uygulamaların kaliteyi bozduğunu vurguladı:
“Dipten yapılan hatalı kesimler, filizlerin sağlıklı gelişimini engelliyor. İnce ve körpe yaprak yerine sert ve lifli yapılar çoğalıyor. Bu da kuru çayın kalitesini ciddi şekilde düşürüyor.”
Budama ve toprak yönetimi kritik
Çay bahçelerinin sağlıklı üretim için düzenli olarak budanması gerektiğine dikkati çeken Yılmaz, budamanın yalnızca dalların kesilmesiyle sınırlı kalmaması gerektiğini dile getirdi:
“Budanan dallar bahçeden çıkarılmalı, toprak mutlaka havalandırılmalıdır. Aksi takdirde köklere yeterli besin ulaşmaz ve bu durum rekolteyi ve kaliteyi olumsuz etkiler.”
Ekonomik daralma fabrikaları zorluyor
Sektörde finansman sıkıntılarına dikkat çeken Yılmaz, özel sektör çay fabrikalarının kapasite kaybı yaşadığını aktardı:
“Birçok fabrika ya kapandı ya da kapasitesini düşürdü. Üçüncü dönemde sektörün toplam kapasitesi %30 azaldı. Üreticiler ürünlerini satmakta zorlanıyor, fabrikalar işleyemiyor; bu durum sektörün dengesini bozuyor.”
“Önlem alınmazsa zarar artacak”
Çay tarımında sürdürülebilirliğin tehlikede olduğunu belirten Yılmaz, şu çağrıyı yaptı:
“İklim değişikliğine karşı önlemler alınmalı, makineli tarım doğru yöntemlerle uygulanmalı, budama ve toprak yönetimi yeniden düzenlenmeli, fabrikalar finansal açıdan güçlendirilmelidir. Aksi halde önümüzdeki yıllarda üretici de sanayici de tüketici de daha büyük zarar görecektir.”